Gwasanaeth Seicoleg Addysgol

• Mae'r Gwasanaeth Seicoleg Addysgol (GSA) yn cynnwys tîm o Seicolegwyr Addysgol (SA) cymwysedig. Mae pob un ohonom â gradd mewn Seicoleg a chymhwyster ôl-raddedig ychwanegol mewn Seicoleg Addysgol. Mae gennym wybodaeth ac arbenigedd a’r profiad o weithio gyda phlant a phobl ifanc mewn sefyllfaoedd addysgol. Mae pob Seicolegydd Addysgol cymwysedig wedi’i gofrestru fel seicolegydd ymarfer gyda’r Cyngor Proffesiynau Iechyd a Gofal – Health and Care Professions Council (HCPC). Mae'r tîm yn cynnwys Seicolegwyr Addysgol Cynorthwyol hefyd. Mae’r Seicolegwyr Addysgol Cynorthwyol yn raddedigion Seicoleg a gyflogir i gynorthwyo gwaith Seicolegwyr Addysgol i ennill profiad perthnasol o’r rôl. Maent yn gweithio o dan arweiniad y Dirprwy Brif Seicolegydd Addysgol a Seicolegwyr Addysgol  y gwasanaeth gyda goruchwyliaeth briodol, yn unol â chanllawiau ‘Safonau Perfformiad, Ymddygiad a Moeseg’ yr HCPC a chanllawiau’r Association of Educational Psychologists (AEP). Pan mae cyfle’n codi rydym yn cynnig cyfleoedd, mewn partneriaeth â Phrifysgol Caerdydd i Seicolegwyr Addysgol dan Hyfforddiant, sy’n siaradwyr Cymraeg, ddod ar leoliad i Wynedd ac Ynys Môn yn ystod eu cwrs Doethuriaeth mewn Seicoleg Addysgol.

Pwy sydd yn derbyn y gwasanaeth yma?

• Mae'r GSA yn cydweithio â staff ysgol i’w cefnogi i ddiwallu anghenion dysgu ychwanegol plant a phobl ifanc. Mae hyn yn cynnwys anghenion emosiynol, ymddygiadol, lles ac iechyd meddwl, anawsterau dysgu ychwanegol penodol, anghenion niwroamrywiol, plant/pobl ifanc ar y sbectrwm awtistiaeth, a mwy.
• Mae’r gefnogaeth yn cael ei deilwra i gyfarch anghenion penodol pob ysgol, boed hynny ar lefel dalgylch, unigol neu ysgol gyfan. Oherwydd gostyngiad yn nifer y Seicolegwyr Addysgol sy'n gweithio yn ein gwasanaeth a heriau recriwtio cenedlaethol, rydym wedi addasu ychydig ar ein ffordd o weithio. Rydym bellach yn defnyddio model o weithio yn ymgynghorol gyda dalgylch cyfan i sicrhau parhad y gwasanaeth i ysgolion.

Beth mae’r gwasanaeth yn ei gynnig?

• Hyfforddiant ar lefel ysgol, dalgylchol ardal a sirol gan gynnwys:
  • ELSA Cymorthyddion Llythrennedd Emosiynol, Meddylfryd Twf, Ymwybyddiaeth Ofalgar, Cefnogi Lles Emosiynol, Anhawster Mynychu Ysgol ar Sail Emosiynol (AMYSE) - Emotional Based School Avoidance (EBSA), Gorbryder, Dulliau Ysgol Gyfan a rhai sydd yn fwy penodol ar gyfer Anghenion Dysgu Ychwanegol Penodol, Ymlyniad a Thrawma Datblygiadol, Anawsterau Cyfathrebu a Rhyngweithio.
• Cynnal ymgynghoriadau grŵp gyda dalgylch o ysgolion er mwyn hybu newid a datblygiad i unigolion neu grŵp o blant
• Ble mae’n bosib, ymgynghori gyda rhieni a staff allweddol o fewn yr ysgol ar lefel unigolyn neu grŵp i hybu newid a datblygiad
• Ymyraethau Grŵp/unigol therapiwtig
• Cynnal prosiectau ymchwil
• Defnydd o ddulliau Cynllunio sydd yn Canolbwyntio ar yr Unigolyn
• Mewnbwn Uwch Seicolegydd Addysg Ddynodedig ar gyfer meysydd arbenigol
• Goruchwylio cymorthyddion ELSA

Pwy ydi’r tim?

Sut mae posib cael mynediad i’r gwasanaeth?

• Mae gan bob ysgol Seicolegydd Addysgol cyswllt, sydd yn gweithredu ar lefel dalgylch ysgol uwchradd. Mae’r ysgol yn blaenoriaethu gwaith ar y cyd gyda’r seicolegydd mewn cyfarfodydd cynllunio ar ddechrau blwyddyn  addysgol er mwyn sicrhau fod y mewnbwn yn cael ei ddefnyddio yn ôl yr angen. Mae’r  pwyslais ar weithredu mewn dull ymgynghorol fel grŵp ar hyn o bryd.
• Rydym yn gweithio yn agos gyda staff o fewn ysgolion, yn enwedig y Cydlynydd Anghenion Dysgu Ychwanegol (CADY).
• Os ydych yn riant sydd yn bryderus am eich plentyn rydym yn awgrymu i chi drafod gyda’r Cydlynydd ADY yn yr ysgol er mwyn trafod ymhellach yn y lle cyntaf.
• Rydym yn gweithio yn agos iawn gyda’r timau eraill o fewn y Gwasanaeth Integredig ADYaCh ar lefel gweithredol a strategol.

Beth ydi rôl y Seicolegydd Addysgol?

• Defnyddio seicoleg i sicrhau’r deilliannau addysgol gorau posibl ar gyfer unigolion rhwng 0 a 19 oed.
• Darparu Gwasanaeth sydd o safon uchel ac yn cyd-fynd gyda safonau Cyngor Proffesiynau Iechyd a Gofal (HCPC).
• Gweithio mewn modd strategol effeithiol i hybu datblygiad ysgol gyfan yn y ffordd mae ADY a Chynhwysiad yn cael ei dargedu.

Beth ydi rôl yr ysgol?

• Blaenoriaethu gwaith sydd yn fwyaf addas ar gyfer y Seicolegydd Addysgol ar gyfer trafod yn y sesiynau cynllunio. Bydd gan y CADY ddealltwriaeth dda o anghenion y disgyblion a’r profiad/ cymwysterau ar gyfer gwneud y penderfyniadau ynglŷn a blaenoriaethau
• Casglu tystiolaeth o’r hyn sydd yn gweithio, ddim yn gweithio ac yr hyn sydd angen ei ddatblygu, er mwyn trafod yn y cyfarfod cynllunio
• Bod yn bwynt cyswllt rhwng y Seicolegydd Addysgol a’r rhieni wrth drefnu cyfarfodydd a rhannu gwybodaeth am rôl y Gwasanaeth Seicoleg Addysgol
• Os yw rhieni wedi rhoi caniatâd i’w plentyn gael ei drafod mewn ymgynghoriad grŵp, bydd gofyn i’r CADY adrodd yn ôl i’r rhieni a dod i gytundeb am ba strategaethau, o’r rhai awgrymwyd, i’w rhoi ar waith mor fuan a phosib yn dilyn hynny. 

Y Model Ymgynghorol o weithio:

• Mae gweithio mewn dull ymgynghorol yn cynnig proses o ddatrys problemau ar y cyd gyda rôl y seicolegydd addysgol fel hwylusydd i ddarganfod mwy o wybodaeth am sefyllfa o safbwynt y cleient (person ifanc, rhiant a staff ysgol).
• Mae pawb sy’n rhan o'r broses ymgynghorol yn dod ag arbenigedd i’r drafodaeth (gyda’r seicolegydd yn dod gyda’u harbenigedd mewn seicoleg)
• Mae’n cynnig y cyfle i archwilio safbwyntiau gwahanol er mwyn deall y sefyllfa fewn ffordd sydd yn caniatáu i newid ddigwydd• Mae’r model yn cynnig y cyfle i archwilio y sefyllfa mewn manylder gan ystyried ymddygiad yng nghyd destun amgylchedd.
• Mae’n cynnig y cyfle i archwilio cryfderau a sgiliau yn ogystal a rhwystrau i’r datblygiad.
• Mae’r broses wedi ei wreiddio mewn sawl model seicolegol (e.e. Solution Focus, Personal Construct Psychology, Seicoleg Rhyngweithiol)
• Mae'r broses gynllunio ac ymgynghori ar y cyd yn dileu'r angen i atgyfeirio i'r gwasanaeth, gan sicrhau fod dim rhestrau aros.
• Yn dilyn ymgynghoriadau bydd cyfnod o weithredu ac adolygu, gan bwysleisio asesu cynnydd plentyn neu berson ifanc dros amser mewn ymateb i strategaethau penodol a ddefnyddir gan yr ysgol. Pan fydd unrhyw asesiad yn cael ei gynnal gan aelod o'r tîm, dylai hyn fod o fewn cyd-destun y gwaith partneriaeth hwn, a'u barn broffesiynol ei fod yn ofynnol er mwyn rhoi'r strategaethau priodol ar waith.

Adnoddau gan y Gwasanaeth Seicoleg Addysgol

Cefnogi yn dilyn trawma

• Sut All Trawma Effeithio Arna Ti (Cymraeg)
• Sut All Trawma Effeithio Arna Ti (Wcraineg)
• Strategaethau i gefnogi unigolion sydd wedi profi digwyddiad trawmatig (Cymraeg) - Adnodd gan Wasanaeth Seicoleg Addysgol Efrog
• Strategaethau i gefnogi unigolion sydd wedi profi digwyddiad trawmatig (Wcraineg) - Adnodd gan Wasanaeth Seicoleg Addysgol Efrog